Ofiste Üç Saatin Hikâyesi: Excel’in Günlük Hayatımızdaki Yeri ve Şaşırtan Rakamlar

Selam!

Ofis hayatının vazgeçilmezi… Karmaşık verilerin efendisi… Bazen en iyi dostun, bazen de en büyük kâbusun. Elbette Excel. Peki, bu güçlü aracı ne kadar verimli kullandığını hiç düşündün mü?

Birileri üşenmemiş ve farklı araştırmalar yapılmış 😊. Bende bu araştırmaların en can alıcı noktalarını sizin için derledim. Yapılan araştırmalar, ofis çalışanlarının Excel kullanım alışkanlıklarına dair ilginç bilgiler veriyor. Hazır ol, çünkü bu istatistikler iş yapış şeklini yeniden gözden geçirmene neden olabilir.

Küresel Kullanım ve Yaygınlık

• 1.1 ila 1.5 milyar kişi Excel kullanıyor. Bu, dünya genelindeki toplam spreadsheet (hesap tablosu) kullanıcılarının %50’sinden fazlası demek.
• Dünya çapındaki şirketlerin %54’ü, veri analizi ve iş süreçleri için Excel’i tercih ediyor.
• Excel, hâlâ en çok kullanılan iş yazılımlarından biri; özellikle finans, muhasebe, pazarlama ve proje yönetimi alanlarında vazgeçilmez olmayı sürdürüyor.

Excel’de Harcanan Zaman: Şaşırtıcı İstatistikler

Acuity Training’in araştırmasına göre, ofis çalışanlarının üçte ikisi (%66) günde en az bir kez Excel’e giriyor. Asıl şaşırtıcı olan ise, bu çalışanların toplam mesai zamanlarının üçte birinden fazlasını (%38) Excel’de geçirmesi! Eğer 8 saatlik bir mesai gününde çalışıyorsanız, bu yaklaşık 3 saat demek. (Ben bizdeki yani ülkemizdeki durumun bundan daha fazla olduğuna inanıyorum, neredeyse her işimizi Excel ile yapıyoruz.)

 O zaman Soru Şu : Bu kadar çok zaman harcadığımız bir araçta gerçekten yetkin miyiz?

Eğitim Şart (mı?)

Excel Becerileri ve Eğitim Arasındaki İlişki

En dikkat çekici veri şu: Ofis çalışanlarının sadece %48’i Excel konusunda herhangi bir eğitim almış. Yani, her iki kişiden biri Excel’i tamamen kendi başına, deneme-yanılma yöntemiyle öğrenmiş.

Özellikle Excel’e ciddi anlamda vakit ayıranlar arasında bile benzer bir tablo var: Mesai saatlerinin %50’sinden fazlasını Excel’de geçirenlerin %38’i henüz hiç eğitim almamış. Yani, Excel’i yoğun kullanan pek çok kişi hâlâ kendi yöntemleriyle, el yordamıyla ilerliyor. (Ya da filtre ve birkaç temel fonksiyonla beraber biraz da ölü taklidi yaparak mesaiyi bitiriyor 😂)

Uzman Excel kullanıcılarının eğitim alma olasılığı, yeni başlayan kullanıcılara göre %400 daha fazla. Yeni başlayanların ise herhangi bir eğitime katılma olasılığı %280 daha düşük.

Bu istatistikler, doğru bilgiye ve etkili çalışma yöntemlerine sahip olmanın, kullanıcıların Excel’deki yetkinlik düzeyini ne denli artırdığını net bir biçimde ortaya koyuyor.

Peki, bu seviyeler tam olarak ne anlama geliyor? Kendini hangi kategoriye koyarsın?

Excel Becerileri Düzeyleri

İşte Excel kullanıcılarını dört farklı düzeye ayıran beceri tanımları:

• Temel Seviye:
• Basit veri girişi yapar.
• Metin ve sayıları biçimlendirir.
• Basit grafikler oluşturur.
• Mutlak ve göreceli hücre referanslarını kullanır.

• Orta Seviye:
• Verileri görselleştirmek için Hızlı Analiz Araçları'nı kullanır.
• Veri tablolarında filtreleme ve sıralama yapar.
• Koşullu biçimlendirmeyi kullanır.
• Temel formül ve fonksiyonları (TOPLA, ORTALAMA vb.) kullanır.

• İleri Seviye:
• EĞER gibi mantıksal fonksiyonları kullanır.
• Arama fonksiyonlarını (DÜŞEYARA, YATAYARA) ve veri doğrulamasını kullanır.
• Pivot Tabloları oluşturur ve kullanır.
• Kontrolleri kullanır.

• Uzman:
• Makro kaydeder.
• Excel’i kontrol etmek için VBA (Visual Basic for Applications) kullanır.

Demografik Dağılım ve Kullanım Amaçları

• 35–44 yaş arası kullanıcılar, en yüksek Excel becerisine sahip grup olarak öne çıkıyor.
• 54 yaş üstü kullanıcılar, en düşük beceriye sahip grup olarak kendini tanımlıyor.
• Genç kullanıcılar arasında Excel’in oyunlaştırılmış öğrenme yöntemleri daha fazla ilgi görüyor.
• Finansal analiz ve bütçeleme, en yaygın kullanım alanı.
• Veri temizleme ve düzenleme için Power Query gibi araçlar giderek daha fazla kullanılıyor.
• Dashboard ve görselleştirme için Excel, Power BI ile birlikte entegre şekilde kullanılıyor.

Teknik Eğilimler ve Yeni Özellikler

• Dinamik dizi formülleri (Dynamic Arrays), kullanıcıların %30’u tarafından aktif olarak kullanılıyor.
• LAMBDA ve LET fonksiyonları, gelişmiş kullanıcılar arasında hızla yaygınlaşıyor.
• Excel’in Power Platform entegrasyonu (Power Automate, Power BI, Power Apps) ile veri akışı daha otomatik hale geliyor.

Platformlar Arası Kullanım

• Windows kullanıcıları hâlâ çoğunlukta, ancak mobil ve web tabanlı Excel kullanımı %20’nin üzerine çıkmış. (Bu rakam 2022 yılına ait sayı artmıştır diye düşünüyorum.)
• Android cihazlarda Excel uygulaması 1 milyar kez indirilmiş.

Sonuç ve Öneriler

• Kendini Geliştir: Sadece %48'lik bir kesimin eğitim aldığı bir dünyada, alacağınız tek bir Excel eğitimi bile sizi rakiplerinden ayırabilir. Unutma, uzmanlar eğitim alarak kendilerini daha da ileri taşıyor.
• Verimini Artır: Günde 3 saatini Excel'de geçiren bir ofis çalışanı, basit bir formül kısayolu veya yeni bir fonksiyon (örneğin XLOOKUP) öğrendiğinde yüzlerce saat kazanabiliyor. Düşün, mesaisinin yarısından fazlasını Excel'de geçiren bir kişi için sadece bir günlük eğitim bile, işini %5 hızlandırarak her yıl bir haftalık zaman tasarrufu sağlar!
• Bilgini Paylaş: Belki de iş arkadaşlarının birçoğu da Excel'de basit ama zaman çalan hatalar yapıyor. Bilgini paylaşarak tüm ekibinin verimliliğini artırabilirsin.

Kaynaklar

• https://www.acuitytraining.co.uk/news-tips/new-excel-facts-statistics/
• https://scottmax.com/excel-statistics/
• https://expandedramblings.com/index.php/microsoft-office-statistics-facts/