Excel'de Flat Dashboard Tasarımı 5 Adımda Minimalist Güzellik

Selam!

Eğer süslü 3D efektlerle dolu, karmaşık ve yorucu raporlardan artık sıkıldıysan, doğru adrestesin. Excel panosunu açtığında temel verilerin yerine gereksiz görsel detayların ön plana çıktığı, dikkatin dağıldığı durumlar seni de rahatsız ediyorsa, bu yazı tam sana göre.

Yönetime sunduğun ya da ekibinle paylaştığın raporlarının sadece doğru olması yetmez; aynı zamanda anlaşılır, modern ve profesyonel görünmesi de gerekir. Unutma sunulan rapor ya da sunu senin vitrinin. Günümüzün popüler tasarım trendi olan Flat (Düz) Tasarım yaklaşımını Excel raporlarına uygulayarak hem göz yormayan hem de kritik verileri ön plana çıkaran bir sonuç elde edebilirsin.

Bu yazıda, maliyeti sıfır olan bu estetik devrimi 5 basit adımda nasıl yapacağını anlatıyorum.

Hadi başlayalım!

Adım 1: Veri Yapını ve Arka Planı Temizle (Minimalist Başlangıç)

Flat tasarımın en temel kuralı: Veriden başka her şeyi sadeleştir.

Veri yığınında gizlenmiş formüller, gizli sütunlar ve karmaşık adlandırmalar, sadece senin değil, Excel'in de yorulmasına neden olur.

İpucu: Güçlü Formüller Yerine Power Query ile Veri Temizliği

Dashboard'unun temel verisi için hücrelerde uzun ve karmaşık EĞER veya TOPLA.ÇARPIM formülleri kullanmak yerine, veriyi Power Query ile temizle ve düzenle. Power Query, veriyi arka planda temizleyerek ana çalışma sayfanda sade ve hazır bir tablo bırakır. Bu sayede dosyan daha hızlı çalışır, hatalar azalır.

 Unutma: Flat tasarımda, asıl veri tabloların arka planda, temiz ve yalın kalmalıdır.

Adım 2: Flat Renk Paletini Belirle ve Uygula

Flat tasarım, soluk ve sıkıcı olmak zorunda değil! Doğru renk paleti ile raporlarına enerji katabilirsin.

Kural: Canlı ama parlak olmayan, koyu olmayan, pastel veya "donuk canlı" (muted vibrant) renkler kullan.

İpucu: Tek Tip ve Pastel Vurgu Renkleri

Tüm Dashboard için bir ana vurgu rengi (örneğin kurumsal mavinin soft bir tonu) ve bir arka plan rengi (beyaz veya çok açık gri: #F4F4F4) seç. Grafikleri renklendirirken gradyan (geçişli) renklerden kaçın; düz ve tek renklere odaklan.

Flat tasarımda bu tip pastel ve natürel renkleri, sade bir görünüm için rahatlıkla kullanabilirsin. "Azı karar, çoğu zarar", renklerde sadelikten yana olmakta fayda var.

 Erişilebilirlik Notu: WCAG Kontrast Oranı : Flat tasarımdaki pastel ve soft renkler, özellikle renk körlüğü olan kullanıcılar için metin okunaklılığını düşürebilir. Bu nedenle, kullanacağın yazı rengi (ön plan) ile arka plan rengi arasındaki kontrast oranının WCAG (Web İçeriği Erişilebilirlik Kılavuzu) standartlarına (en az 4.5:1) uygun olduğundan emin olmalısın. Unutma: Anlaşılırlık = Erişilebilirlik!

Ayrıca “ya ben nerden bulucam bu renkleri” diyorsan, bir çok renk sitesi var ama, https://flatuicolors.com/ adresine bir bak. Farklı paletlerden ilham alabilirsin.

Pratik Kısayol: Ctrl + 1 ile Hızlı Renk Ayarı

Grafiğini seç Ctrl + 1 tuşuna bas Açılan pencereden Dolgu ve Kenarlık ayarlarını saniyeler içinde Düz Renk ve Çizgi Yok olarak ayarla.

Bu adımla, raporun kurumsal ve sade bir görünüme kavuşacak.

 Not : "Tüm dashboard' a tema uygula: Sayfa Düzeni (Page Layout )> Temalar (Themes) > Renkler (Colors) > Yeni Tema Renkleri Oluştur (Create New Theme Colors)"  seçeneklerini takip ederek bir sonraki rapor ya da dashboard da, aynı renkleri kullanabilirsin.

Adım 3: Görsel Öğeleri Sınırla ve Sadeleştir

3D Pasta Grafikler? Gölgeli Çizgi Grafikler? Hepsinden kurtul! Flat tasarım, veriyi en yalın haliyle sunar.

Sınırları ve Çizgileri Kaldırarak Veriye Nefes Aldır

Grafiklerinin etrafındaki tüm gereksiz çizgileri ve kenarlıkları kaldır:

1. Grafik Çerçeveleri: Grafiğe tıkla, Ctrl + 1 ile Biçimlendir Kenarlık seçeneğini Çizgi Yok yap.
2. Yatay Kılavuz Çizgileri: Grafik içindeki yatay çizgiler, bazen karmaşa yaratır. Onları seç ve sil. Sadece kritik veri noktalarına vurgu yap.
3. Eksen Çizgileri: Genellikle, eksen sayıları (Y Ekseni) yeterlidir. Eksen çizgisinin kendisini de "Çizgi Yok" olarak ayarlayarak grafiğin daha temiz görünmesini sağla.

Bu sadeleştirme, okuyanın doğrudan verinin büyüklüğüne ve trendine odaklanmasını sağlar.

Adım 4: Beyaz Alanı Akıllıca Kullan (Grid Tabanlı Düzen)

Flat tasarımın gücü sadece sadelikte değil, öğeler arasındaki uyumlu boşluklardadır.

İpucu: Hücre Boyutlarını Ayarlayarak Boşluk (Padding) Yarat

Excel'de boşluk yaratmanın en kolay yolu, görsel öğelerin etrafına daraltılmış hücreler (beyaz alan) bırakmaktır.

1. Sütun/Satır Genişliğini Daralt: Rapor alanının çevresindeki ve içindeki görsel öğeler arasındaki sütun/satır başlıklarını seç.
2. Sağ Tık Sütun Genişliği veya Satır Yüksekliği ayarını çok küçük bir değere (örneğin 2 veya 3 birime) düşür.

Bu sayede, panonun her bir öğesi "nefes alır" ve kullanıcılar bir bakışta farklı bilgi gruplarını ayırt edebilir. Bu basit ayar, raporunun tasarım kalitesini anında üst seviyeye taşır.

Adım 5: Okunaklılık İçin Font ve Biçimlendirme

Son olarak, sayıların ve metinlerin akıcı ve doğru bir şekilde okunmasını sağla.

İpucu 5: Tek Font ve Kritik Sayıları Ön Plana Çıkar

Tüm raporda tek bir modern font kullanmak okunabilirliği artırır. Aşağıdaki fontları güvenle kullanabilirsin, modern ve Türkçe karakter uyumludurlar:

·        Segoe UI: Temiz ve sade bir görünüm sunar.

·        Arial: Evrensel, sade ve her platformda okunabilen bir fonttur.

·        Calibri: Modern ve akıcı bir yazı stili. Raporlar için sıkça tercih edilir.

·        Verdana: Büyük puntolarda dahi netliğini kaybetmeyen, özellikle dijital ekranlar için elverişli bir fonttur.

·        Tahoma: Türkçe karakter desteği güçlü, sıkışık alanlarda bile okunabilirliği yüksek bir font.

·        Open Sans: Minimalist ve modern görünümlü, web ve rapor sunumlarında öne çıkar.

·        Aptos: Artık birçok Microsoft Office uygulamasında varsayılan font olarak sunulan Aptos, modern ve akıcı yapısıyla Türkçe karakter desteğiyle profesyonel bir görünüm sağlar.

KPI (Anahtar Performans Göstergesi) Kartları:

• • En kritik sayıları ön plana çıkarmak için aşağıdaki gibi bir yapı oluşturabilirsiniz:

Flat tasarımda bu kartlar, kalın ve tek renkli bir çerçeve içinde veya sadece boş hücrelerle ayrılmış, büyük ve dikkat çekici sayılardan oluşur. 

• Renk Seçimi: KPI değeri için mavi ya da zemin mavi  (güven, kurumsallık), açıklama için koyu gri, eğer mavi zemin kullandıysan beyaz. Olumlu değişim için yeşil , olumsuz değişimlerde kırmızı tercih edilebilirsin.

• Font Seçimi: Kartta başlık ve değer için Segoe UI ya da Arial kullanılması tavsiye edilir, font büyüklükleriyle hiyerarşi yaratılır.
• Yapılandırma: Büyük puntolu KPI değeri en üstte, hemen altında orta boyutlu açıklama, en altta ise küçük puntolu ve renkli trend bilgisi yer alır.

Flat Tasarımda İkon Kullanımı

• Artık Excel’de de yerleşik ikonlar mevcut; “Ekle (Insert)> Simgeler (Icons) adımları ile ulaşabilirsin.” Tasarımına uygun ikonları seçmeye özen göster. Göz yormayan, minimalist ikonlar kurumsal görselliği destekler ve sunumlarına profesyonellik katar.😉

• https://fontawesome.com/icons üzerinden ihtiyacına uygun düz (flat) ikonları SVG formatında indirerek kullanabilirsin. Flat tasarımda sade, gölgesiz ve dolgu renginin ön planda olduğu ikonlar, rapor ve dashboardlarda modern bir görünüm sunar.

• İndirdiğin SVG’yi Excel’e resim olarak ekle, boyutunu sabitleyin ve uygun yere hizala. Flat ikonlar, özellikle KPI kartlarının yanında veya başlıklarında kullanıldığında, verinin görsel olarak da kolayca ayırt edilmesini sağlar.

Pratik Kısayol: Ctrl + Shift + ! (Sayı Biçimi)

Milyonlu veya binli sayıları daha okunaklı yapmak için, ilgili hücreleri seç ve Ctrl + Shift + ! (Ünlem işareti) kısayoluyla iki ondalık basamaklı, binlik ayraçlı sayı biçimine anında dönüştür. Okunabilirlik anında artar!

Minimalist Estetik, Maksimum Verimlilik

Günümüzde Flat tasarım, sadece görsel bir trend değil, aynı zamanda verimlilik ve anlaşılırlık felsefesi. Sende yukarıdaki 5 adımı uygulayarak, rapor hazırlama sürecini karmaşıklaştırmadan, çıktılarını daha profesyonel, modern ve hızlı anlaşılır hale getirebilirsin, hızlı ve hatasız karar alma sürecine senin raporların da katkı sağlayacak.