Excel Formüllerinin Alfabesi: Simgeler ve İşlevleri Rehberi
Yayınlanma Tarihi: 02 October 2025
Selam !
Excel, sadece hesaplama yapan bir araç değil; verilerle etkili biçimde iletişim kurmanızı sağlayan güçlü bir dil. Bu dilin temelini ise formüllerde kullandığımız simgeler ve işaretler oluşturuyor. Bu yazıda, en temel işlemlerden en ileri dinamik dizi yapılarına kadar tüm önemli simgeleri ve anlamlarına odaklanıyoruz.
Haydi Başlayalım.
I. Hesaplama ve Karşılaştırma OperatörleriExcel'de formül yazarken en sık başvurduğumuz yapı taşları, hesaplama ve karşılaştırma operatörleri. Bu operatörler sayesinde sayılarla dört işlemi kolayca yapabilir, verileri birbirleriyle karşılaştırabilir ve karmaşık analizleri zahmetsizce gerçekleştirebilirsin. Temel aritmetik işaretlerden mantıksal karşılaştırmalara kadar her biri, Excel'in dilini anlamanın anahtarıdır.
|
Simge |
Adı |
Anlamı ve Kullanım Amacı |
Önemli İpuçları |
|
= |
Eşittir |
Tüm formüllerin başlangıcıdır. Karşılaştırma operatörü olarak da kullanılır. |
+ veya - ile başlayan formüller, otomatik olarak = ile başlar hale getirilir. |
|
+, -, *, / |
Aritmetik |
Toplama, Çıkarma, Çarpma, Bölme işlemleri. |
-- (Çift Eksi), metin formundaki mantıksal değerleri (DOĞRU/YANLIŞ) sayısal değere (1/0) çeviren yaygın bir tekniktir. |
|
^ |
Şapka |
Üs alma (kuvvetini alma) işlemi. |
|
|
<> |
Eşit Değil |
İki değerin birbirine eşit olmadığını kontrol eder. |
|
|
>, <, >=, <= |
Büyüklükler |
İki değer arasındaki büyüklük ilişkilerini (büyük, küçük, eşit veya büyük/küçük) kontrol eder. |
II. Başvuru (Referans) ve Özel Simgeler
Bu grup, özellikle veri aralıklarını yönetmek ve yeni nesil formüllerde esneklik sağlamak için kullanılan kritik simgeleri içerir.
|
Simge |
Adı |
Anlamı ve Kullanım Amacı |
Kullanım Alanı ve Notlar |
|
# |
Diyez |
Taşan Aralık Referansı. Bir Dinamik Dizi Formülünün (FİLTRE, SIRALA vb.) çıktığı tüm dinamik aralığa başvurmak için kullanılır. |
Sadece dinamik dizi formülü içeren hücrelerin sonunda geçerlidir. Örn: A1# |
|
@ |
Et |
Örtülü Kesişim / Tablo Sütunu. Dinamik Dizilerin olduğu ortamda tek bir değer (örtülü kesişim) döndürür veya bir Excel Tablosunda "Bu Satırdaki Değer" anlamına gelir. |
Tablolarda satır bazında hesaplama yaparken otomatik olarak eklenir. Örn: =[@Satış] |
|
$ |
Dolar |
Mutlak Başvuru. Bir hücre referansının satır ve/veya sütununu formül kopyalandığında sabitler (kilitler). |
Formül yazarken F4 tuşu ile hızlıca $ işaretlerini ekleyip kaldırabilirsiniz. |
|
: |
İki Nokta Üst Üste |
Aralık Operatörü. İki hücre başvurusu arasındaki kesintisiz aralığı belirtir. |
Örn: A1:A10 |
|
.:. |
Kırpma Başvurusu |
Kırpma Başvurusu (Trim Reference). Dinamik aralıkların sonunda veya başında fazladan boş hücreleri dikkate almamak için kullanılır. |
Yeni bir sözdizimi olup, özellikle TRIMRANGE fonksiyonu gibi yeni özelliklerle birlikte Microsoft 365 Insider sürümlerinde test edilmektedir. |
|
, (veya) ; |
Ayırıcı |
Bağımsız Değişken Ayırıcı. Formül içindeki farklı argümanları (veri, şart, değer) birbirinden ayırır. |
Kullanım, bilgisayarınızın bölgesel ayarlarına bağlıdır. Türkiye'de genellikle noktalı virgül (;) kullanılır. |
|
! |
Ünlem |
Sayfa Ayırıcı. Farklı bir çalışma sayfasındaki hücreye başvururken sayfa adı ile hücre başvurusu arasına konur. |
Örn: ='Rapor Sayfası'!A1 |
|
{ } |
Küme Ayraçları |
Dizi Sabitleri. Formülün içine doğrudan bir değerler dizisi girmek için kullanılır. |
Artık Dinamik Dizilerde otomatik olarak oluşur veya LAMBDA ve LET gibi gelişmiş fonksiyonlarda dizileri tanımlamak için kullanılır. |
|
& |
Ve (Ampersand) |
Metin Birleştirme. İki veya daha fazla metin dizesini birleştirir. |
III. Joker Karakterler ve Formül Sınırlayıcılar
Excel’de, joker karakterler ve formül sınırlayıcılar hem arama işlemlerinde hem de formül yazımında önemli bir rol oynar. Bu semboller ile hücrelerdeki veriler üzerinde esnek ve hızlı işlemler gerçekleştirmek mümkün olur.
|
Simge |
Adı |
Anlamı ve Kullanım Amacı |
Önemli Notlar ve Dinamik Dizi Bağlamı |
|
* |
Yıldız |
Joker Karakter (Sıfır veya daha fazla karakter). Arama yaparken herhangi bir sayıda karakteri temsil eder. |
Dinamik Dizi Bağlamı: FİLTRE gibi yeni fonksiyonlarda, arama kriteri olarak kullanıldığında, dinamik bir sonuç kümesi oluşturabilir. Örn: =FİLTRE(A2:A100; A2:A100="*elma*") |
|
? |
Soru İşareti |
Joker Karakter (Tam olarak bir karakter). Arama yaparken tam olarak tek bir karakteri temsil eder. |
|
|
~ |
Tilde |
Kaçış Karakteri (Escape). * veya ? gibi bir joker karakteri, tam olarak o karakter olarak aramak istediğinizde kullanılır. |
Örn: ~* ifadesi, Excel'e bir yıldız işaretini aramasını söyler, joker karakter olarak kullanmamasını. |
|
" |
Çift Tırnak |
Metin Sınırlayıcı. Formül içinde kullanılan sabit metin değerlerini belirtmek için kullanılır. |
|
|
' |
Tek Tırnak |
Metin Formatına Zorlama. Hücrenin başına konulduğunda, içeriği salt metin olarak işlenmeye zorlar. |
Formülü hesaplamadan göstermek, veya sayısal bir değerin başındaki sıfırları korumak için idealdir. |
|
\ |
Ters Eğik Çizgi |
Sistemsel Kullanım. Excel formül dilinde doğrudan bir işlevi yoktur, ancak dosya yollarında (dış veri bağlantıları, M.GET.DOSYA.AD gibi eski makro fonksiyonları) veya Power Query/VBA kodlarında kullanılır. |
IV. Gelişmiş Formül İfadelerinde Sembolik Yapılar
Excel'in LET ve LAMBDA gibi fonksiyonları, formül yazma şeklimizi değiştirerek programlama dillerine yaklaştırdı.
Excel’in son sürümleriyle birlikte, formül çubuğunda Alt + Enter kısayolu ile formülleri birden fazla satıra bölebilir, böylece karmaşık ifadeleri alt alta yazarak hem okunabilirliği hem de düzenlemeyi kolaylaştırabilirsin. Özellikle uzun LET veya LAMBDA fonksiyonlarında, her bir değişken tanımını ve hesaplama adımını ayrı satırlara yazmak, hataları azaltır ve formül mantığını daha anlaşılır kılar.
Örnek:
=LET(
x; 10;
y; 20;
x+y
)
Bu şekilde, her değişken satırını ve işlemi ayrı bir satıra yerleştirerek formülünü hem daha şeffaf hem de kolayca güncellenebilir hale getirebilirsin.
- LAMBDA Fonksiyonu: Formülün içine yeniden kullanılabilir, isimsiz fonksiyonlar oluşturmanızı sağlar. Bu yapı, formüllere değişkenler ve parametreler eklemenize olanak tanır. Artık tek bir hücre içinde karmaşık mantık blokları oluşturulabilir.
- LET Fonksiyonu: Bir formülün içinde yerel olarak değişkenler tanımlamanızı sağlar. Bu, karmaşık formülleri parçalara ayırarak hem okunabilirliği hem de performansı artırır. Değişkenleri tanımlarken özel bir sembol kullanılmasa da, yapısı gereği formül mantığını tamamen sembolik ifadelerle yönetmenizi sağlar.
Bu fonksiyonel yenilikler sayesinde, Excel’de "Daha az kodla daha fazla çözüm" yaklaşımı ön plana çıkıyor. Ayrıca, yukarıda bahsedilen tüm simgelerin (#, @, $ gibi) kullanımı artık çok daha etkili ve esnek bir şekilde gerçekleştirilebiliyor.
Kaynaklar:
- Microsoft Destek, Formüllerde hesaplama işleçleri kullanma, URL
- Microsoft Destek, Dinamik dizi formülleri ve taşan dizi davranışı, URL
- Microsoft Destek, Excel'deki formüllere genel bakış (Hücre Başvuruları ve Yapı), URL
- Aspose Documentation, Dinamik Dizi Formüllerini Ayarlama (Güncel Dizilerin Kullanım Detayları), URL
(Not: "Excel Insider Blog" ve "TRIMRANGE" gibi çok yeni özelliklere ait resmi ve kalıcı Microsoft linkleri henüz resmi destek sayfalarında sabitlenmediği için, içeriğe ait teknik bilgileri içeren en yakın güvenilir kaynaklar listelenmiştir.)
Bu yazıda bahsi geçen fonksiyonlar ile ilgili bilgi için aşağıfdaki linkleri kullanabilirsin.
ETİKETLER:
Benzer Yazılar
0 Yorum
Bu yazıya henüz yorum yapılmamış.