Excel Tarih ve Zaman Fonksiyonları Rehberi

Excel'in Tarih ve Zaman Algısı

Excel, tarih ve zamanı bizden farklı bir şekilde, matematiksel işlemler yapabilmek için **seri numaraları** olarak algılar. Bu konuyu anlamak, tarih ve zaman fonksiyonlarını doğru kullanmanın temelidir.

Tarihler: 1 Ocak 1900'den Başlayan Seri Numaraları: Excel, tarihleri **1 Ocak 1900** tarihini başlangıç noktası (seri numarası 1) kabul ederek saklar. Örneğin, 2 Ocak 1900'ün seri numarası 2'dir. Bugünün tarihi ise, 1 Ocak 1900'den bu yana geçen gün sayısını temsil eden büyük bir seri numarasıdır. Bu sayede iki tarih arasındaki farkı kolayca bulmak için çıkarma işlemi (`B2-A2`) yapabiliriz.
Zaman: Ondalık Kesirler: Zaman ise, 24 saatlik bir günün ondalık kesirleri olarak saklanır. Örneğin, öğlen 12:00, bir günün yarısı olduğu için 0,5 seri numarasına sahiptir. Sabah 06:00, 0,25'e eşittir. Bu, zaman değerleriyle de kolayca toplama, çıkarma ve çarpma işlemleri yapmamızı sağlar.
Diğer Sistemlerle Uyumsuzluk: Bu tarih başlangıcı, Excel'e özgüdür ve diğer sistemlerle (örneğin Google Sheets veya iOS uygulamaları) doğrudan uyum sağlamayabilir. Özellikle 1900 öncesi tarihler ve zaman farkı hesaplamaları, farklı sistemlerde farklı sonuçlar verebilir. Bu nedenle verileri başka bir platforma aktarırken bu farka dikkat etmek önemlidir.

🚀 İnteraktif Süre Hesaplayıcı

İki tarih arasındaki farkı anında hesaplayın.

Başlangıç Tarihi ve Saati

Bitiş Tarihi ve Saati

Hesaplanan Süre

Lütfen başlangıç ve bitiş tarihlerini seçin.

Temel Tarih ve Zaman Fonksiyonları

Her bir fonksiyonun mantığını ve kullanımını keşfetmek için sekmelere tıklayın.

Geçerli Tarih, Zaman ve Parçaları

Geçerli tarih ve zamanı almak veya bir tarihin gün, ay, yıl gibi bileşenlerini ayıklamak için kullanılırlar.

Örnekler (Varsayılan olarak 07.08.2025 tarihi baz alınmıştır.)

BUGÜN (TODAY): =BUGÜN() → Geçerli Tarih

ŞİMDİ (NOW): =ŞİMDİ() → Geçerli Tarih ve Saat

Tarih (A2): 07.08.2025

GÜN: =GÜN(A2) → 7

AY: =AY(A2) → 8

YIL: =YIL(A2) → 2025

Önemli Bilgi: Excel'de Tarih ve Zaman

Seri Numaraları: Excel, tarihleri 1 Ocak 1900'den başlayan seri numaraları olarak saklar. Örneğin, 01.01.1900'ün seri numarası 1'dir. Bu sayede tarihler arasında matematiksel işlemler (toplama, çıkarma) yapılabilir.
Ondalık Sayılar: Zaman, 24 saatlik bir günün ondalık kesirleri olarak saklanır. Örneğin, öğlen 12:00, bir günün yarısı olduğu için 0,5 seri numarasına sahiptir. Sabah 06:00, 0,25'e eşittir. Bu, zaman hesaplamalarını mümkün kılar.

İleri Tarih ve İş Günü Hesaplamaları

Belirli bir tarihe ay eklemek veya iki tarih arasındaki iş günü sayısını bulmak için kullanılır.

Örnekler (Başlangıç Tarihi: 15.01.2025)

SERİTARİH (EDATE): =SERİTARİH(A2; 3) → 15.04.2025 (3 ay sonrası)

SERİAY (EOMONTH): =SERİAY(A2; 3) → 30.04.2025 (3 ay sonrasının son günü)

TAMİŞGÜNÜ (NETWORKDAYS): =TAMİŞGÜNÜ("01.08.2025"; "31.08.2025") → 21 (Ağustos 2025'teki iş günü sayısı)

Formül Yapıları

SERİTARİH(başlangıç_tarihi; aylar): Belirtilen tarihten belirli sayıda ay önceki veya sonraki tarihi verir.
SERİAY(başlangıç_tarihi; aylar): Belirtilen tarihten belirli sayıda ay önceki veya sonraki ayın son gününü verir.
TAMİŞGÜNÜ(başlangıç_tarihi; bitiş_tarihi; [tatiller]): İki tarih arasındaki tam iş günü sayısını döndürür. Hafta sonlarını (Cmt/Paz) otomatik olarak çıkarır ve isteğe bağlı olarak resmi tatil listesi de eklenebilir.

Zaman Parçalarını Ayıklama

Bir zaman değerinin saat, dakika ve saniye bileşenlerini ayıklamak için kullanılır.

Örnek (Zaman: 14:35:50)

SAAT (HOUR): =SAAT(A2) → 14

DAKİKA (MINUTE): =DAKİKA(A2) → 35

SANİYE (SECOND): =SANİYE(A2) → 50

Formül Yapıları

SAAT(seri_no): Bir zaman değerinin saatini 0 (12:00 AM) ile 23 (11:00 PM) arasında bir sayı olarak verir.
DAKİKA(seri_no): Bir zaman değerinin dakikasını 0 ile 59 arasında bir sayı olarak verir.
SANİYE(seri_no): Bir zaman değerinin saniyesini 0 ile 59 arasında bir sayı olarak verir.

Haftanın Günü ve Yılın Haftası Hesaplamaları

Belirli bir tarihin haftanın hangi gününe veya yılın kaçıncı haftasına denk geldiğini bulmak için kullanılır.

Örnek (Tarih: 07.08.2025, Perşembe)

HAFTANINGÜNÜ (WEEKDAY): =HAFTANINGÜNÜ(A2; 2) → 4 (Pazartesi=1 standardına göre)

HAFTASAY (WEEKNUM): =HAFTASAY(A2; 2) → 32 (Pazartesi başlayan haftalara göre)

ISOHAFTASAY (ISOWEEKNUM): =ISOHAFTASAY(A2) → 32 (ISO 8601 standardına göre)

Formül Yapıları ve Standartlar

HAFTANINGÜNÜ(seri_no; [dönüş_türü]): Bir tarihin haftanın hangi gününe denk geldiğini sayı olarak verir. `dönüş_türü` argümanı ile haftanın Pazar'dan mı (varsayılan) yoksa Pazartesi'den mi başlayacağını belirleyebilirsiniz. Bu, bölgesel farklılıklar için önemlidir.
HAFTASAY(seri_no; [dönüş_türü]): Bir tarihin yılın kaçıncı haftasında olduğunu verir. `dönüş_türü` ile haftanın başlangıç gününü belirleyebilirsiniz.
ISOHAFTASAY(tarih): Tarihin, uluslararası ISO 8601 standardına göre yılın kaçıncı haftasında olduğunu verir. Bu standartta hafta her zaman Pazartesi başlar.

Çalışma Süresi ve Kıdem Hesaplamaları

Excel'de iki tarih arasındaki süreyi (yıl, ay, gün) ve saatlik mesai ücretini hesaplamak için sıkça kullanılan formüller.

Mesai Hesaplama (Giriş/Çıkış Saati)

Mesai giriş ve çıkış saatleri arasındaki farkı alıp, saatlik ücretle çarparak ödenmesi gereken mesai ücretini bulma.

= (B2-A2)*24*C2

Açıklama: A2'de giriş saati, B2'de çıkış saati, C2'de saatlik ücret varsa, sonuç toplam mesai ücretini verir. `(B2-A2)` işlemi sonucu ondalık gün olarak verir, `*24` ile saate çevrilir.

Kıdem Hesaplama (Yıl, Ay, Gün)

İki tarih arasındaki süreyi yıl, ay ve gün olarak ayrı ayrı hesaplamak için GİZLİ bir fonksiyon olan `ETARİHLİ` kullanılır. (Dikkat: Bu fonksiyon, Excel'in otomatik tamamlama listesinde görünmez!)

=ETARİHLİ(A2; BUGÜN(); "Y") & " Yıl " & ETARİHLİ(A2; BUGÜN(); "YM") & " Ay " & ETARİHLİ(A2; BUGÜN(); "MD") & " Gün"

Açıklama: A2'deki işe giriş tarihine göre bugüne kadarki kıdemi hesaplar. "Y", "YM", "MD" gibi parametreler sırasıyla yıl, ay ve gün farkını döndürür.

Önemli Kavram: HAFTASAY vs. ISOHAFTASAY

Hafta numarası hesaplamasındaki bu iki fonksiyon arasındaki fark kritiktir.

HAFTASAY (WEEKNUM)

Esnek bir sistem kullanır. Haftanın başlangıç gününü (Pazar, Pazartesi vb.) siz belirlersiniz. Yılın ilk haftası her zaman 1 Ocak'ı içeren haftadır.

Örnek: 01 Ocak 2026 bir Çarşamba günüdür.

=HAFTASAY("01.01.2026"; 2)

Sonuç: 1. Çünkü 1 Ocak'ı içeren hafta, Pazartesi'den başlasa bile her zaman 1. haftadır.

ISOHAFTASAY (ISOWEEKNUM)

Uluslararası ISO 8601 standardını kullanır. Bu standartta hafta **her zaman Pazartesi başlar** ve yılın ilk haftası, o yılın ilk **Perşembe** gününü içeren haftadır.

Örnek: 01 Ocak 2026 bir Çarşamba günüdür.

=ISOHAFTASAY("01.01.2026")

Sonuç: 1. Çünkü bu hafta yılın ilk Perşembe'sini (02.01.2026) içerir.

Karar: Uluslararası standartlarda raporlama yapıyorsanız veya Avrupa merkezli çalışıyorsanız, tutarlılık için her zaman ISOHAFTASAY kullanın. Daha esnek veya bölgesel (örn: ABD) takvimlere ihtiyacınız varsa `HAFTASAY` uygundur.

Excel'in Tarih ve Zaman Algısı

🚀 İnteraktif Süre Hesaplayıcı

Hesaplanan Süre

Temel Tarih ve Zaman Fonksiyonları

Geçerli Tarih, Zaman ve Parçaları

Örnekler (Varsayılan olarak 07.08.2025 tarihi baz alınmıştır.)

Önemli Bilgi: Excel'de Tarih ve Zaman

İleri Tarih ve İş Günü Hesaplamaları

Örnekler (Başlangıç Tarihi: 15.01.2025)

Formül Yapıları

Zaman Parçalarını Ayıklama

Örnek (Zaman: 14:35:50)

Formül Yapıları

Haftanın Günü ve Yılın Haftası Hesaplamaları

Örnek (Tarih: 07.08.2025, Perşembe)

Formül Yapıları ve Standartlar

Çalışma Süresi ve Kıdem Hesaplamaları

Mesai Hesaplama (Giriş/Çıkış Saati)

Kıdem Hesaplama (Yıl, Ay, Gün)

Önemli Kavram: HAFTASAY vs. ISOHAFTASAY

HAFTASAY (WEEKNUM)

ISOHAFTASAY (ISOWEEKNUM)

Karar: Uluslararası standartlarda raporlama yapıyorsanız veya Avrupa merkezli çalışıyorsanız, tutarlılık için **her zaman ISOHAFTASAY kullanın**. Daha esnek veya bölgesel (örn: ABD) takvimlere ihtiyacınız varsa `HAFTASAY` uygundur.

Karar: Uluslararası standartlarda raporlama yapıyorsanız veya Avrupa merkezli çalışıyorsanız, tutarlılık için her zaman ISOHAFTASAY kullanın. Daha esnek veya bölgesel (örn: ABD) takvimlere ihtiyacınız varsa `HAFTASAY` uygundur.