Her bir fonksiyonun mantığını ve kullanımını keşfetmek için sekmelere tıklayın.
ORTALAMA (AVERAGE) & ORTANCA (MEDIAN)
Her iki fonksiyon da bir veri setinin "merkezini" bulur, ancak farklı yöntemler kullanırlar.
Örnek: Ürün Fiyat Analizi
| Ürün | Fiyat |
|---|
| A | 10 TL |
| B | 20 TL |
| C | 30 TL |
| D | 40 TL |
| E | 200 TL |
ORTALAMA Fiyatı: =ORTALAMA(B2:B6) → 60 TL
ORTANCA Fiyatı: =ORTANCA(B2:B6) → 30 TL
Formülün Yapısı ve Mantığı
- ORTALAMA(sayı1; [sayı2]; ...)
- Sayıların aritmetik ortalamasını alır. Uç değerlerden (örneğin 200 TL) kolayca etkilenebilir.
- ORTANCA(sayı1; [sayı2]; ...)
- Sayıları küçükten büyüğe sıralar ve tam ortadaki değeri bulur. Uç değerlerden etkilenmediği için daha güvenilir bir "merkez" ölçümü olabilir.
İpucu: Maaş verileri gibi uç değerler içeren veri setlerinde ortalama yerine ortanca kullanmak, daha doğru bir resim sunar.
MAK (MAX) & MİN (MIN)
Bir aralıktaki en büyük ve en küçük değerleri bulmak için kullanılır. `MAKA` ve `MİNA` ise metinleri ve mantıksal değerleri de hesaba katar.
Örnek: Satış Miktarı Analizi
| Ürün | Miktar |
|---|
| A | 150 |
| B | 50 |
| C | Metin |
| D | 200 |
| E | DOĞRU |
MAK (MAX): =MAK(B2:B6) → 200
MAKA (MAXA): =MAKA(B2:B6) → 200
MİN (MIN): =MİN(B2:B6) → 50
MİNA (MINA): =MİNA(B2:B6) → 0
Fonksiyonların Mantığı
- MAK(sayı1; [sayı2]; ...)
- Yalnızca sayısal değerleri hesaba katar. Metin ve mantıksal değerleri tamamen yok sayar.
- MAKA(sayı1; [sayı2]; ...)
- Metinleri 0, `DOĞRU`yu 1 ve `YANLIŞ`ı 0 olarak kabul eder. Bu nedenle, `MAK` fonksiyonunun aksine, metin içeren bir aralıkta `0` değerini döndürme olasılığı vardır.
- MİN(sayı1; [sayı2]; ...)
- Yalnızca sayısal değerleri hesaba katar. Metin ve mantıksal değerleri yok sayar.
- MİNA(sayı1; [sayı2]; ...)
- Metinleri 0, `DOĞRU`yu 1 ve `YANLIŞ`ı 0 olarak kabul eder. Bu nedenle, `MİN` fonksiyonunun aksine, **en küçük değer 0 veya 1 olabilir.**
BÜYÜK (LARGE) & KÜÇÜK (SMALL)
Bir veri setindeki en büyük veya en küçük 'k'ıncı değeri bulurlar (örn: en yüksek 2. puan).
Örnek: Yarışma Puanları
| Yarışmacı | Puan |
|---|
| Aslı | 88 |
| Barış | 95 |
| Ceyda | 75 |
| Deniz | 92 |
| Emre | 85 |
En Yüksek 2. Puan: =BÜYÜK(B2:B6; 2) → 92
En Düşük 3. Puan: =KÜÇÜK(B2:B6; 3) → 88
Formülün Yapısı
- BÜYÜK(dizi; k)
- Bir veri aralığındaki (dizi) k'ıncı en büyük değeri verir. `k=1` en büyüğü, `k=2` ikinci en büyüğü verir.
- KÜÇÜK(dizi; k)
- Bir veri aralığındaki (dizi) k'ıncı en küçük değeri verir. `k=1` en küçüğü, `k=2` ikinci en küçüğü verir.
BAĞ_DEĞ_SAY (COUNTA) & BOŞLUKSAY (COUNTBLANK)
Bir aralıktaki dolu veya boş hücreleri, içerdikleri veri türüne bakmaksızın saymak için kullanılırlar.
Örnek: Katılımcı Listesi
| Davetli | Katılım Durumu |
|---|
| Ali V. | Katıldı |
| Buse Y. | |
| Can K. | Katıldı |
| Deniz S. | Katıldı |
Katılan Kişi Sayısı: =BAĞ_DEĞ_SAY(B2:B5) → 3
Katılmayan Kişi Sayısı: =BOŞLUKSAY(B2:B5) → 1
Formülün Yapısı
- BAĞ_DEĞ_SAY(değer1; [değer2]; ...)
- Verilen aralıktaki boş olmayan hücreleri sayar. İçinde sayı, metin, tarih, hata vb. ne olursa olsun sayar.
- BOŞLUKSAY(aralık)
- Verilen aralıktaki tamamen boş olan hücreleri sayar.
EĞERSAY (COUNTIF)
Belirli bir aralıkta, tek bir koşula uyan hücrelerin sayısını verir.
Örnek: Meyve Stok Sayımı
Stok listesinde kaç tane "Elma" var?
=EĞERSAY(A2:A4; "Elma")
Sonuç: 2
Formülün Yapısı
- aralık
- Koşulun uygulanacağı hücre aralığı. Örnekte `A2:A4`.
- ölçüt
- Hangi hücrelerin sayılacağını belirleyen koşul. Örnekte `"Elma"`. Sayısal koşullar için `">50"` gibi metin olarak yazılır.
ETOPLA (SUMIF)
Belirli bir aralıkta, tek bir koşula uyan hücrelere karşılık gelen değerleri toplar.
Örnek: Kategoriye Göre Ciro
"Meyve" kategorisindeki ürünlerin toplam cirosu nedir?
| Kategori | Ciro |
|---|
| Meyve | 1.500 |
| Sebze | 2.000 |
| Meyve | 2.500 |
=ETOPLA(A2:A4; "Meyve"; B2:B4)
Sonuç: 4.000
Formülün Yapısı
- aralık
- Koşulun uygulanacağı hücre aralığı. Örnekte `A2:A4`.
- ölçüt
- Hangi hücrelerin toplanacağını belirleyen koşul. Örnekte `"Meyve"`.
- [toplam_aralığı]
- Toplanacak sayıların bulunduğu aralık. Örnekte `B2:B4`.
ÇOKEĞERSAY (COUNTIFS)
Birden çok koşulun tamamına uyan hücrelerin sayısını verir.
Örnek: Detaylı Satış Sayımı
"Elektronik" kategorisinde, "İstanbul" şehrindeki satış adedi kaçtır?
| Kategori | Şehir |
|---|
| Elektronik | İstanbul |
| Mobilya | İstanbul |
| Elektronik | İstanbul |
| Elektronik | Ankara |
=ÇOKEĞERSAY(A2:A5; "Elektronik"; B2:B5; "İstanbul")
Sonuç: 2
Formülün Yapısı
- ölçüt_aralığı1, ölçüt1
- İlk koşulun uygulanacağı aralık ve koşul. Örnekte `A2:A5`, `"Elektronik"`.
- [ölçüt_aralığı2, ölçüt2], ...
- İkinci ve sonraki koşul aralıkları ve koşullar. Örnekte `B2:B5`, `"İstanbul"`.
ÇOKETOPLA (SUMIFS)
Birden çok koşulun tamamına uyan hücrelere karşılık gelen değerleri toplar.
Örnek: Detaylı Ciro Toplamı
"Meyve" kategorisinde, satıcısı "Ali" olan ürünlerin toplam cirosu nedir?
| Kategori | Satıcı | Ciro |
|---|
| Meyve | Ali | 1.500 |
| Sebze | Ali | 2.000 |
| Meyve | Ayşe | 2.500 |
| Meyve | Ali | 3.000 |
=ÇOKETOPLA(C2:C5; A2:A5; "Meyve"; B2:B5; "Ali")
Sonuç: 4.500
Formülün Yapısı
- toplam_aralığı
- Toplanacak sayıların bulunduğu aralık. ETOPLA'dan farklı olarak bu **ilk** sıradadır. Örnekte `C2:C5`.
- ölçüt_aralığı1, ölçüt1
- İlk koşulun uygulanacağı aralık ve koşul. Örnekte `A2:A5`, `"Meyve"`.
- [ölçüt_aralığı2, ölçüt2], ...
- İkinci ve sonraki koşul aralıkları ve koşullar. Örnekte `B2:B5`, `"Ali"`.
Standart Sapma ve Varyans
Bir veri setinin dağılımını ve ne kadar değişken olduğunu anlamak için kullanılan iki temel istatistiksel ölçümdür.
🚀 Simülasyon: Veri Dağılımını Keşfedin
Hesaplanan Sonuçlar
Ortalama: 22.50
Standart Sapma: 9.35
Varyans: 87.50
Örnek: Standart Sapma ve Varyans
Örnek veri seti: [88, 95, 75, 92, 85, 78]
Standart Sapma (Örneklem): =STDSAPMA.S(B2:B7) → 7,23
Varyans (Örneklem): =VAR.S(B2:B7) → 52,3
Formülün Yapısı ve Mantığı
- Standart Sapma
- Verilerin ortalamadan ne kadar saptığını, yani dağılımını gösterir. Düşük değerler verilerin ortalamaya yakın olduğunu, yüksek değerler ise dağınık olduğunu belirtir. `.S` formülü bir `örneklem` için, `.P` formülü ise tüm `popülasyon` için kullanılır.
- Varyans
- Standart sapmanın karesidir. O da dağılımı gösterir ancak standart sapmadan farklı olarak birimi veriyle aynı değildir. `VAR.S` formülü bir `örneklem` için, `VAR.P` formülü ise tüm `popülasyon` için kullanılır.
